علت شکستن دندان چیست ؟
ترک مویی دندان
یکی از دلایل شکستن دندان، کریزلاین‌ها هستند. به شکستگی‌های مویی در مینای خارجی دندان کریزلاین می‌گویند. این عارضه بیشتر به شکل خطوط عمودی در دندان‌های جلویی بزرگسالان اتفاق می‌افتد. چون این ترک‌ها عمق کمی دارند، معمولا دردی ندارند و مشکلی برای فرد به وجود نمی‌آورند. کریزلاین‌ها در ظاهر فرد تاثیر می‌گذارند و سبب می‌شوند روی دندان، لکه پلاک دندان به وجود بیاید و به علت سایش، فشار دادن یا آسیاب کردن طولانی مدت و خوردن غذاهای سفت حاصل می‌شوند.
ممکن است به علت ضربه به دهان، استفاده از دندان به عنوان ابزار، جویدن اشیا و ناخن و وجود حفره‌های قبلی روی دندان باشد یا ممکن است تغییرات شدید دمایی ناگهانی مانند آشامیدن یک نوشیدنی داغ این مشکل را به وجود بیاورد که البته معمولا احتیاجی به درمان ندارند و اگر از لحاظ زیبایی ظاهری اذیت می‌شوید، می‌توانید ترمیم زیبایی انجام دهید. این خطوط کاملا از بین نمی‌روند و معمولا دندانپزشک، روکشی از کامپوزیت را به شما پیشنهاد می‌کند.
علائم رایج دندان شکسته شده عبارتند از:
درد شدید قبل یا بعد از گاز گرفتن دندان‌های خلفی
حساسیت به مواد سرد، گرم یا شیرین
درد تصادفی در دندان آسیب دیده
تورم لثه در اطراف دندان آسیب دیده
علل اصلی شکستن دندان عبارتند از:
دندان قروچه و فشردن بیش از حد دندان (براکسیسم)
جویدن مواد سفتی مانند دانه‌های ذرت بو داده و آب نبات‌های سفت
پیری و ضعیف شدن ساختار طبیعی دندان
ضربه یا آسیب مانند تصادف یا سقوط
فشار‌های حرارتی (خوردن چیز داغ و شستشو با آب یخ)
پرکردگی دندان (به مرور زمان ساختار دندان را ضعیف می‌کند)
بررسی روش های ترمیم دندان شکسته
دندان شکسته بهتر است کشیده نشود، کشیدن دندان آخرین راهکار برای زمانی است که هیچ کدام از روش‌های درمانی کارساز نباشد. اگر ترک خوردگی یا شکستگی دندان سطحی باشد و مراقبت‌های لازم صورت نگیرد ممکن است ریشه‌ی دندان آسیب ببیند و زمانی که ریشه دندان آسیب ببیند مراحل درمان طولانی‌تر و هزینه‌های درمان بیشتر خواهد شد، به همین دلیل در صورت بروز هرگونه حادثه باید سریعا به دندانپزشک و کلینیک دندانپزشکی مراجعه کرد.
برای ترمیم شکستگی دندان روش‌های مختلفی وجود دارد که معمولا دندانپزشک می‌تواند بهترین راهکار را با توجه به نوع شکستگی و میزان آسیب به کار گیرد. اگر اقدامات لازم برای ترمیم در اسرع وقت انجام شود درمان هم با درد کمتر و هم با هزینه‌های کمتری همراه خواهد بود.
بررسی انواع شکستگی دندان
از مهم‌ترین انواع شکستگی دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
شکستگی کاسپ دندان:
اگر سطح جونده‌ی دندان بشکند این نوع شکستگی را شکستگی کاسپ دندان می‌گویند معمولا ترمیم شکستگی دندان در این حالت هزینه‌های بیشتری نسبت به موارد دیگر می طلبد. این نوع شکستگی درد شدیدی را در لثه ایجاد نمی‌کند.
دندان ترک خورده:
زمانی که ترک و خراش موجود بر سطح دندان به ریشه راه یابد به آن ترک دندان می‌گویند. اگر ترک دندان در اسرع وقت درمان شود می‌توان دندان را نجات داد در غیر این صورت راه‌حلی جز کشیدن دندان و جایگزین کردن آن وجود ندارد.
دندان نصف شده:
اگر دندان ترک خورده درمان نشود و همچنان تحت فشار قرار گیرد فشار مداوم و کار کشیدن از آن باعث نصف شدن دندان می‌شود. در بیشتر مواقع نمی‌توان دندان نصف شده را نجات داد.
شکستگی عمودی ریشه:
شکستگی عمودی ریشه معمولا علائم خاصی ندارد و در این نوع از آسیب، شکستگی از ریشه به سمت سطح دندان امتداد می‌یابد. می‌توان از ملتهب شدن لثه و استخوان به وجود اینگونه شکستگی پی برد.
خطوط شکستگی های مینایی از جمله خفیف‌ترین نوع شکستگی است که در آن فقط مینای دندان تحت تاثیر قرار می‌گیرد این نوع شکستگی معمولا هیچ گونه دردی ندارد ولی زیبایی دندان را از بین می‌برد و اگر اقدامات لازم انجام نشود ممکن است در سال‌های بعد باعث شکستگی کامل دندان شود.
موارد یاد شده مهم‌ترین انواع شکستگی هستند که معمولا برای درمان همه‌ی آنها روش‌های مختلف درمانی در کلینیک تخصصصی سیمادنت در دست است.
- روش های ترمیم دندان های شکسته
انتخاب شیوه و روش ترمیم دندان شکسته بر عهده دندانپزشک متخصص زیبایی است. که براساس نحوه و میزان شکستگی دندان، بهترین و مناسب ترین روش را انتخاب نموده و جهت ترمیم دندان به کار می برد. از بین روش های مؤثر و کاربردی ترمیم دندان های شکسته می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱.استفاده از روکش ونیر
در صورتی که شکستگی دندان برای دندان های جلوی فک بالا و پایین اتفاق افتاده باشد، استفاده از روکش ونیر بهترین روش است. روکش های زیبایی و ترمیمی دندان یکی از راهکارهای مؤثر برای ترمیم دندان شکسته می باشد و به صورت یک لایه نازک روی دندان قرار می گیرد.
به همین سبب از پیشرفت میزان آسیب دیدگی دندان شکسته، تجمع مواد غذایی، بروز التهاب، عفونت و در نتیجه از بین رفتن کامل دندان جلوگیری به عمل می آورد. این روش درمان دندان شکسته یک الی دو هفته به طول می انجامد و نیازی به طی مراحل و فرآیندهای آزمایشگاهی نیست. بدین صورت که دندانپزشک ابتدا سطح دندان را خیس می کند. بعد از آن نیز با چسب مخصوص (مایع) روکش به دندان متصل شده و در آخر به وسیله نور، چسب را خشک می کنند. تا روکش به طور کامل به دندان متصل شود و هنگام خوردن و جویدن مواد غذایی از سطح دندان جدا نشود.
۲.پر کردن دندان شکسته (باندینگ)
در بعضی مواقع شکستگی دندان در یک بخش از مینای دندان رخ می دهد. به نحوی که به صورت یک سوارخ کوچک یا بزرگ نمایان شده و موجب تجمع مواد غذایی، عفونت و خرابی کامل دندان می شود. در این گونه موارد برای ترمیم دندان از مواد مخصوص (رزین) جهت پر کردن مینای دندان استفاده می کنند. این روش کاربردی در دندانپزشکی با نام باندینگ شناخته می شود و تأثیر بسزایی جهت حفظ زیبایی دندان شکسته و جلوگیری از خرابی آن دارد. خاطر نشان می شود که این روش درمان نیازی به جراحی ندارد و دندانپزشک با استفاده از ژل و مایع چسبنده، رزین را به محل شکستگی دندان متصل می نماید. البته در پایان نیز برای سفت شدن رزین از پرتوی فرابنفش استفاده شده و این کار کیفیت و ماندگاری روش باندینگ را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
۳.ترمیم دندان شکسته از طریق کانال ریشه
ترمیم دندان با ایجاد کانال ریشه یکی دیگر از روش های ترمیم دندان های شکسته است. این روش درمان اغلب جهت شکستگی های عمیق به کار برده می شود و تأثیر بسزایی در ترمیم و بهبود وضعیت دندان های شکسته دارد. از آنجایی که شکستگی های عمیق به سمت مغز (پالپ) دندان پیشروی می کند، موجب آسیب دیدگی ریشه دندان می شود. به همین جهت دندانپزشک یک کانال به سمت ریشه دندان ایجاد نموده و ضمن خارج کردن پالپ های آلوده از درون دندان، نسبت به تمیز کردن داخل دندان اقدام می کند. در پایان نیز با استفاده از مواد پر کننده تاج دندان پوشیده می شود و احساس درد ناشی از شکستگی و عفونت ریشه دندان به طور کامل برطرف می گردد.۴.کشیدن دندان شکسته و کاشت ایمپلنت
شدت آسیب و شکستگی دندان در بعضی بیماران به حدی است که از طریق باندینگ، روکش ونیر و ایجاد کانال ریشه نمی توان دندان شکسته را ترمیم کرد. در واقع این دسته از آسیب دیدگی، شکستگی عمیق دندان نام دارد و برای درمان آن دندانپزشک تنها می تواند از طریق کشیدن دندان و کاشت ایمپلنت، مشکل به وجود آمده را برطرف می سازد. بدین صورت که طی یک جراحی (یک مرحله ای یا دو مرحله ای)، دندان شکسته، کشیده می شود و سپس ایمپلنت دندان جای آن قرار می گیرد. شایان ذکر است کاشت ایمپلنت صرف نظر از هزینه، یک روش با کیفیت و ماندگار برای ترمیم دندان شکسته می باشد و در سال های اخیر شاهد افزایش چشمگیر استفاده از این روش برای جایگزین کردن دندان های شکسته و پوسیده هستیم.۵.استفاده از تاج دندان
در صورتی که یک قسمت بزرگ از دندان دچار شکستگی یا پوسیدگی شده باشد، استفاده از تاج دندان بهترین گزینه برای ترمیم دندان شکسته است. بدین شکل که قسمت شکسته (ساییده) برش داده شده و پس از بهبود ساختار و وضعیت آن، تاج دندان روی آن قرار می گیرد. تاج های دندان نیز در دو نوع سرامیک و رزین برای این کار در نظر گرفته شده اند و متناسب با نوع دندان، شرایط بیمار و تشخیص دندانپزشک جهت ترمیم دندان های شکسته به کار برده می شوند. البته باید توجه داشته باشید که تاج دندان سرامیکی از استحکام و مقاومت بیشتری برخوردار است و در صورت قرارگیری صحیح روی دندان شکسته، امکان جویدن مواد غذایی سفت برای بیمار فراهم خواهد شد.
نکته قابل توجه اینکه؛ در تمامی روش های ترمیم دندان شکسته جهت رفع درد ناشی از شکستگی و پوسیدگی دندان، درمان تخصصی ریشه دندان (عصب کشی) انجام می شود. بنابراین اگر قصد ترمیم دندان پوسیده یا شکسته دارید، به این مرحله مهم و اساسی نیز توجه داشته باشید و از دندانپزشک بخواهید تا در صورت صلاحدید عصب کشی دندان شکسته را به طور کامل انجام دهد.
سخن آخر
برخلاف گذشته، پیشرفت تکنولوژی سبب شده تا دندان های شکسته نیز قابلیت ترمیم و بازسازی داشته باشند. بدین صورت که به جای کشیدن سریع دندان های شکسته، می توان در کوتاه ترین زمان و با کمترین هزینه آنها را ترمیم کرد. بنابراین در صورتی که دچار شکستگی یا پوسیدگی دندان هستید، جهت جلوگیری از خراب شدن و از بین رفتن کامل دندان نسبت با ترمیم دندان شکسته اقدام کنید. مطمئناً روش های موجود پاسخگوی نیازهای شما هستند و سلامت دهان و دندان را برایتان به ارمغان می آورند
