ارتودنسی شاخه ای از علم پزشکی است که برای مرتب شدن ظاهر دندان ها، رفع مشکلات فکی و هماهنگ کردن بین فک بالا و پایین به کار می رود گفته می شود میزان پاسخ دهی ارتودنسی در سنین پایین بیشتر از ارتودنسی در سن بالا است به همین علت می توان گفت بهترین سن برای ارتودنسی دندان سن ۷ الی ۸ سالگی است. 

[lwptoc]

انواع ارتودنسی

همانطور که گفته شد از ارتودنسی برای رفع کجی دندان‌های فک بالا و پایین و سایر اشکالات موجود دندانی استفاده می شود و به طور کلی ارتودنسی به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم می شود که در ادامه به هر یک از آن ها پرداخته ایم.

ارتودنسی ثابت:

ارتودنسی ثابت در مواردی استفاده می شود که اختلالات دندانی بسیار گسترده است و تعداد زیادی از دندان‌ها درگیر هستند در این روش از براکت‌های فلزی یا سرامیکی استفاده می شود و با استفاده از سیم‌های نیکل تیتانیومی و فولادی اختلالات دندانی رفع می گردد.

در ارتودنسی ثابت امکان جابه‌جایی بریس وجود ندارد و بریس کاملا بر روی دندان‌ها فیکس شده به همین دلیل درصد بالایی از ارتودنسی ها به این روش نتیجه بخش هستند این نوع ارتودنسی به دلیل ثابت بودن نیاز به رسیدگی و نظافت بیشتری دارد تا از پوسیدگی دندان ها جلوگیری شود.

در مطب تخصصی دندانپزشکی پاسداران بخوانید: ایمپلنت دندان چیست؟

ارتودنسی متحرک:

از ارتودنسی متحرک زمانی که مشکلات دندانی چندان حاد نیستند استفاده می شود. این نوع از ارتودنسی قابل جابه جایی است و همین کار نظافت آن را راحت تر می کند اما نتیجه بخشی کمتری نسبت به ارتودنسی ثابت دارد و به طبع مقاومت آن هم کمتر است. از ویژگی های ارتودنسی متحرک می توان به این موارد اشاره کرد:

• قابلیت برداشته شدن و جابه جایی 
• نظافت سریع و راحت دندان ها
• شکل ظاهری بهتری داشتن
• زمان گیر نبودن ساخت پلاک 
• عدم تحلیل سایر دندان ها به واسطه فشار 

 در کنار این ویژگی های خوب باید گفت در صورتی که بیمار از پلاک به درستی استفاده نکند کارایی چندانی نخواهد داشت از طرفی به این علت که نمی توان نیروی زیادی به دستگاه اعمال کرد پس امکان برخی حرکات دندانی وجود ندارد.

انواع دستگاه‌های متحرک

• دستگاه متحرک با بایت پلیت خلفی: پلاک متحرک با صفحه آکریلی در روی دندانهای عقبی است کاربرد آن در مواردی است که بیمار دارای اور بایت کم یا اپن بایت است.

• دستگاه متحرک با بایت پلیت قدامی: پلاک متحرک با صفحه آکریلی در روی دندانهای جلویی فک بالا است و کاربرد آن در مواردی است که بیمار دارای اور بایت زیاد یا دیپ بایت است.

• دستگاه‌های متحرک همراه با فنر یا پیچ: دستگاه متحرک همراه فنر برای تصحیح چرخشهای دندانی کاربرد دارد و پیچ در موارد کمبود فضا و کوچکی فک کاربرد دارد.

مال اکلوژن یا اختلالات دندانی چیست؟

         مال اکلوژن شامل موارد زیر است:   

• وقتی که هنگام بستن دهان،فک پایین دچار انحراف شود.
• وقتی قرارگیری دندان‌ها طوری است که جویدن به راحتی انجام نمی شود.
• وقتی در قوس دندانی کمبود فضا یا نابجایی دندان‌ها وجود داشته باشد و یا فضای بین دندان‌ها احتیاج به درمان‌های ارتودنسی باشد.

در بعضی از موارد مال اکلوژن شامل موارد زیر است:

• اورجت بیش از اندازه

اورجت بیش از اندازه در صورتی است که فاصله افقی بین نوک دندان‌های ثنایای فک بالا و فک پایین بیشتر از ۲-۳ میلی متر باشد به عنوان اورجت بیش از اندازه بوده و اختلال فکی محسوب می شود.

• اوربایت بیش از اندازه

اوربایت بیش از اندازه در صورتی است که فاصله عمودی بین نوک دندان‌های ثنایای فک بالا و فک پایین بیشتر از ۲-۳ میلی متر باشد به عنوان اوربایت بیش از اندازه بوده و اختلال فکی محسوب می شود؛ چنانچه این فاصله کمتر از ۲-۳ میلی متر باشد به عنوان اوربایت کمتر از اندازه بوده و اختلال فکی محسوب می شود و اپن بایت محسوب می شود.

• طبقه بندی کلاس ۱ دندانی

این حالت یک رابطه ایده آل فکین است که نوک دندان نیش فک بالا منطبق بر محوری است که از سطح دیستال کانین پایین می گذرد.

• کلاس ۲ دندانی

کلاس۲ دندانی زمانی است که فک بالا جلوتر از فک پایین یا فک پایین بیش از حد کوچکتر باشد.

• کلاس ۳ دندانی

کلاس۳ دندانی زمانی است که فک پایین حلوتر از فک بالا یا فک بالا کوچکتر از فک پایین است.

اصول و مبانی دستگاههای ارتودنسی

دستگاههای ارتودنسی به دو گروه اصلی تقسیم میشوند دستگاه های فعال و غیر فعال، دستگاههای غیرفعال که وضعیت دندانها را ثابت نگه می دارند و به عنوان فضا نگهدارها شناخته می شوند دستگاههای فعال که باعث حرکت دندانها می شوند این دستگاهها می توانند به دندانها ثابت شده، متحرک بوده یا ترکیبی از دوحالت باشند.

اصول درمان با دستگاه‌های فانکشنال

دستگاههای فانکشنال در بعضی دسته بندی‌ها زیر مجموعه دستگاه‌های متحرک است و در بعضی طبقه بندی‌ها به عنوان دستگاه‌های مجزا در نظر گرفته می شود.

عملکرد دستگاه‌های فانکشنال

انواع متفاوتی از دستگاه‌های فانکشنال معرفی شده اند که هر کدام شرح متفاوتی دارند ولی در عمل آنها به سه دسته طبقه بندی می شود.

1. استفاده از نیروی عضلات جونده
2. استفاده از نیروهای سیستم عضلانی اطراف دهان
3. کاهش دادن نیروهای سیستم عضلانی اطراف دهان

معمولا دستگاههای فانکشنال در درمان اختلالات فکی کلاس دو یا کلاس سه فکی در سنین نوجوانی بسیار موثر است و بیمار را از درمان جراحی فک در بزرگسالی نجات می دهد.

یکی از مراکز معتبر برای انجام ارتودنسی مطب تخصصی دندان پزشکی پاسداران است. برخورداری از کادر دندان پزشکی باتجربه، متبحر و آگاه به دانش روز در حوزه دندان پزشکی و تجهیزات به روز، تجربه خوبی را در حوزه رفع اختلالات دهان و دندان برای شما فراهم خواهد آورد.

• ارتودنسی چیست؟
• ارتودنسی چند نوع است؟
• ارتودنسی ثابت چیست؟
• ارتودنسی متحرک چیست؟