لثه‌ها از مهم‌ترین ارگان‌های دهان محسوب می‌شوند که به دلیل تجمع رگ‌های خونی در آنها، بسیار حساس هستند. عدم مراقبت صحیح از لثه‌ها، می‌تواند منجر به بروز انواع التهاب و عفونت شود که هم دردناک و آزاردهنده است و هم در بلع غذا و سلامت دندان‌ها مشکلاتی ایجاد می‌کند. خوشبختانه روش‌های درمان خانگی وجود دارند که می‌توانند در تسکین درد و درمان عفونت لثه موثر باشند. در ادامه تعدادی از موثرترین روش‌های درمان عفونت لثه در خانه را بررسی می‌کنیم تا شما بتوانید با خیال راحت اقدامات سریع برای درمان عفونت و درد لثه خود را در خانه انجام دهید.
[lwptoc]
عفونت لثه چیست؟
عفونت یا التهاب لثه در اثر تجمع باکتری‌ها و پلاک‌های دندانی به وجود می‌آید و در صورت عدم درمان سریع منجر به مشکلات شدید از جمله پوسیدگی دندان، ایجاد کیست، بوی بد دهان، خونریزی لثه، آسیب به بافت لثه دهان و دندان می‌گردد.
اما همه‌ی موارد عفونت لثه خطرناک نیستند و اگر با روشی سریع در منزل به آن رسیدگی شود، مشکلی برای فرد بیمار ایجاد نخواهد شد. عفونت لثه یکی از شایع‌ترین بیماریهای دهان و دندان است که با وجود شیوع زیاد، نگران‌کننده و خطرناک نیست. اما باید بدانید در درمان عفونت لثه، مهم‌ترین عامل زمان است و در صورت عدم درمان سریع، این بیماری لثه ممکن است خطرناک شود.
علائم عفونت لثه
به دلیل اهمیت زمان در درمان عفونت لثه، آشنایی با علائم آن نیز اهمیت بسیاری دارد. عفونت لثه با علائم مختلفی همراه است که شایع‌ترین آنها شامل موارد زیر است.
- تورم لثه
- خونریزی
- بو و طعم بد دهان
- تغییر رنگ لثه
- احساس درد
- حساسیت دندان به سرما و گرما و مزه‌ها
- ایجاد پلاک‌های دندانی
و در صورت عدم درمان سریع و پیشرفت عفونت لثه، علائم خطرناک‌تری همچون: تب، ایجاد زخم‌های دردناک و عفونی، عقب رفتن لثه، تورم غدد، دشواری بلع و لقی دندان ایجاد می‌شوند؛ که در این موارد دخالت دندانپزشک ضروری می‌باشد.
شناسایی علت عفونت لثه
لثه‌ها به دلایل مختلفی دچار عفونت و تورم می‌شوند، برای درمان موثر، بهتر است ابتدا علت بروز عفونت را بشناسید تا بتوانید اقدام صحیح و سریع در جهت درمان انجام دهید. بعضی از دلایل رایج بروز عفونت لثه عبارت هستند از:
روش های نادرست مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان باعث ایجاد پلاک‌هایی در اطراف دندان و لثه و تجمع باکتری‌ها می‌شود. برای صحیح مسواک زدن، تمامی سطوح جویدنی بالا، پایین، پشت و جلوی دندان‌ها را مسواک بزنید و با نزدیک شدن به خط لثه سعی کنید تا پلاک‌ها را از بین ببرید و از عفونت لثه جلوگیری کنید. نخ دندان هم باید به صورت ملایم و بین دندان‌ها و در نزدیکی خط لثه در جهت از بین بردن پلاک‌های باقیمانده کشیده شود.
التهاب لثه و پریودنتیت
بیماریهای لثه مانند التهاب لثه و پریودنتیت به راحتی با رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان ایجاد می‌شوند. بیماری پریودنتیت نوعی عفونت جدی است و می‌تواند به از دست دادن دندان منجر شود. لثه‌ی براق، قرمز و متورم علامت اصلی التهاب لثه است که باعث بروز انواع عفونت می‌شود.
شیمی‌درمانی
از عوارض جانبی شایع شیمی‌درمانی لثه‌های دردناک و متورم و گاهی حتی خونریزی لثه است. ضعف سیستم ایمنی بدن در طول این درمان، باعث افزایش زخم‌های لثه و بروز عفونت می‌شود.
هورمون‌ها
در نتیجه‌ی افزایش ترشح برخی از هورمون‌ها در بدن، در دوران بلوغ، بارداری، یائسگی و قاعدگی، میزان جریان خون به لثه افزایش پیدا می‌کند که سبب بروز مشکلات لثه می‌شود.
۱۰ راهکار درمان عفونت لثه در خانه
روش‌های خانگی در درمان عفونت‌های شدید لثه چندان موثر نیستند و بیشتر سبب تسکین درد می‌گردند و عامل ایجادکننده‌ی عفونت را از بین نمی‌برند. بنابراین حتی بعد از رفع تورم و درد و علائم ظاهری عفونت لثه، با روش‌های خانگی، حتما برای درمان قطعی و از بین بردن عامل عفونت به یک دندانپزشک متخصص مراجعه فرمایید. زیرا عامل عفونت در زمان دیگری، منجر به بروز علائم شدیدتر و آسیب جدی‌تر خواهد گشت.
مهم‌ترین کار در زمان بروز عفونت پاکیزه نگه داشتن محیط دهان با استفاده مداوم از مسواک و نخ دندان و دهانشویه می‌باشد تا زمینه برای افزایش عفونت فراهم نشود. اما روش‌های خانگی دیگری هم برای تسکین و درمان عفونت لثه وجود دارد.
۱- محلول آب نمک
یک محلول نمکی با مقدار نمک زیاد تهیه کنید و روزی دو تا سه بار قرقره نمایید. ویژگی آنتی باکتریال نمک، سبب ضدعفونی محل و تسکین درد و کاهش عفونت می‌شود.
۲- خمیر زردچوبه
زردچوبه خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد باکتری دارد که برای درمان عفونت مفید است. خمیری با غلظت بالا از ترکیب کمی آب با یک‌چهارم قاشق زردچوبه تهیه کرده و روی محل عفونت بمالید و پس از گذشت پنج دقیقه بشویید. برای افزایش اثرگذاری، دو بار در روز این کار را تکرار نمایید. برای تاثیر بیشتر می‌توانید کمی نمک، ویتامین E و روغن خردل به آن اضافه کنید.
۳- جوش شیرین
این ماده از قدیم برای درمان عفونت استفاده می‌شده و تاثیر بسزایی در کاهش علائم عفونت دارد. مخلوطی از جوش شیرین و آب گرم و نمک فراهم کنید و بعد از مسواک زدن، محیط دهان خود را با آن شستشو دهید. این روش را تا دوبار در روز تکرار نمایید.
۴- آب لیموترش
شاید به نظر برسد این روش کمی دردآور است ولی می‌توانید از تاثیر آن مطمئن باشید. در این روش، دو بار در روز، آب لیموترش تازه را مثل محلول آب نمک در دهان‌تان قرقره کنید. این کار علاوه بر درمان عفونت لثه باعث رفع بوی بد دهان هم می‌شود.
۵- روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی مثل نارگیل، خردل، آفتابگردان، میخک و کنجد برای درمان خانگی عفونت لثه موثر می‌باشند. قرقره روزانه‌ی این روغن‌ها باعث رفع تورم و التهاب لثه می‌شود. ترجیحا بهتر است بعد از استفاده از این روغن‌ها، حتما مسواک بزنید و از نخ دندان یا دهانشویه استفاده کنید.
۶- اسانس پونه کوهی
پونه کوهی یک آنتی باکتریال طبیعی است که به درمان عفونت دندان کمک می‌کند. چند قطره از اسانس پونه کوهی را با یک روغن گیاهی رقیق نمایید و با یک پارچه تمیز یا پنبه روی ناحیه عفونت قرار دهید و ده دقیقه بعد بشویید. این کار را تا سه بار در روز می‌توانید انجام دهید.
۷- چای شنبلیله
گیاه شنبلیله دارای خواص ضد باکتریایی است و از زمان‌های قدیم در درمان زخم‌ها و عفونت استفاده می‌شده است. برای تهیه‌ی این چای یک قاشق چای‌خوری چای شنبلیله را در یک فنجان آب گرم قرار داده و پس از رنگ گرفتن با استفاده از پنبه روی محل عفونت بمالید و این کار را تا سه بار در روز تکرار کنید.
۸- اسانس آویشن
آویشن خاصیت آنتی باکتریال دارد و باعث کاهش تورم می‌شود. برای استفاده از آن روغن آویشن رقیق شده را با گوش‌پاک‌کن روی محل عفونت قرار دهید یا اسانس رقیق‌شده را با یک لیوان آب به شکل دهانشویه مصرف نمایید و تا سه بار در روز تکرار کنید.
۹- سیر
سیر از گذشته تا کنون بزرگ‌ترین دشمن عفونت بوده است. اگر به سیر حساسیت ندارید، کمی سیر را له کرده و به شکل خمیر درآورید. سپس خمیر حاصل را در محل عفونت قرار دهید و چند بار در روز این کار را تکرار کنید.
۱۰- اسانس میخک
میخک نیز دشمن دیرینه‌ی درد دندان است و به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی باکتریال برای درمان مشکلات دهان و دندان کاربرد بسیاری دارد. ابتدا اسانس میخک را با سه تا پنج قطره از یک روغن حامل رقیق نمایید و سپس با پنبه به محل عفونت بمالید یا با یک لیوان آب به صورت دهانشویه مصرف کنید. قابل ذکر است که درمانهای خانگی درمانهای قطعی نبوده و صرفا درمان کمکی می باشندو جهت درمان قطعی بیماریهای لثه حتما باید به دندانپزشک و متخصص لثه مراجعه نمود.
درمان دارویی عفونت لثه
با مراجعه به دندانپزشک برای درمان عفونت لثه، معمولا علاوه بر آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی، آنتی‌بیوتیک‌های موضعی هم برای درمان عفونت لثه تجویز می‌گردد. مانند:
- کلرهگزیدین (Chlorhexidine): دهانشویه‌های حاوی کلرهگزیدین می توانند به کنترل باکتر‌ی‌های موجود در دهان و درمان عفونت لثه کمک کنند. می توان از این نوع دهانشویه‌ها برای درمان عفونت لثه در خانه هم استفاده کرد.
- داکسی سایکلین (Doxycycline): یک نوع آنتی‌بیوتیک ژله‌ای است که برای پاکسازی محیط دندان استفاده می‌شود.
- مینوسایکلین (Minocycline): مینوسایکلین به شکل پودر در بازار موجود است و معمولا دندانپزشکان برای درمان عفونت لثه آن را داخل پاکت لثه قرار می‌دهند.
روش‌های پیشگیری از عفونت لثه
ضرب‌المثل قدیمی پیشگیری بهتر از درمان است در مورد عفونت لثه، بسیار صحیح می‌باشد. زیرا درمان بیماریهای لثه و دندان معمولا بسیار پرهزینه و زمان‌بر است؛ در نتیجه انجام اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز عفونت و آسیب به لثه و دندان، بسیار مفید و مقرون به صرفه می‌باشد. بهترین راه برای جلوگیری از عفونت لثه، رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن مرتب و استفاده صحیح از نخ دندان و دهانشویه و در نتیجه تمیز نگه داشتن محیط دهان، سبب کاهش بروز عفونت لثه و مشکلات دهان و دندان می‌شود. یکی از نکات ضروری، چکاپ دندان‌ها نزد دندانپزشک متخصص است؛ به صورت مرتب و هر شش ماه یک بار. این چکاپ‌ها باعث تشخیص زودهنگام مشکلات دهان و دندان و رفع بموقع عوامل ایجاد التهاب و عفونت لثه می‌گردد. همچنین جر‌م‌گیری دندان‌ها نیز باعث از بین رفتن عوامل بروز عفونت لثه می‌شود. نوشیدن آب کافی، ماساژ لثه‌ها، عدم مصرف دخانیات، رژیم غذایی سالم و خواب کافی نیز باعث افزایش سلامت دهان و دندان می‌شود.
سخن پایانی
در این مطلب به بررسی کامل درمان عفونت لثه در خانه پرداختیم و روش‌های موثری را برای رفع این بیماری لثه که می تواندی در خانه انجام دهید را ارائه کردیم. اما در صورت حل نشدن مشکل با راهکارهای پیشنهادی بهتر است هر چه سریعتر به یک متخصص برای درمان عفونت لثه مراجعه کنید. مطب تخصصی دندانپزشکی پاسداران با حضور دوتن از متخصصین دانشگاهی و اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاه و رتبه اول بورد تخصصی کشوری با کیفیت عالی و تعرفه مناسب آماده ارائه خدمات تخصصی و عمومی دندانپزشکی به شما عزیزان می باشد.
