لمینت دندان اخیرا مورد توجه بیماران و دندانپزشکان قرار گرفته است .لمینیت های دندانی به دو دسته تقسیم می شوند.
۱- لمینیت های دندانی سرامیکی یا لمینیتهای پرسلن(غیر مستقیم)
۲- لمینیت های دندانی کامپوزیتی (مستقیم)
در این مقاله به بررسی لمینیهای دندانی سرامیکی یا لمینیتهای پرسلن می پردازیم.
لمینیت های دندانی سرامیکی:
لامینیت های دندانی سرامیکی یک لایه نازک حدود ۰٫۷-۱٫۲میلیمتر از جنس پرسلن یا همان چینی ویا سرامیکی خاصی می باشد که پس از تراش سطح جلویی دندان و قالب گیری توسط دندانپزشک، در لابراتوار ساخته شده سپس روی دندان چسبانده می شود.
موارد تجویز و عدم تجویزدر لمینیت دندانی سرامیکی
به دلیل آماده سازی محافظه کارانه و استتیک و زیبایی آنها ، پرسلن ونیر درمان انتخابی برای ترمیم دندان های قدامی شده اند . ونیر پرسلن می تواند برای اصلاح رنگ ، شکل ، طول ویا نحوه قرارگیری دندان ، برای بستن فاصله ، و برای بازسازی دندان های شکسته و درمان ریشه شده ، استفاده شوند . در هر حال ، بیمار باید از شکست های احتمالی در موارد خاص و محدودیت های پذیرفته شده کلی ، آگاه شود .
عوارض احتمالی لمینیت دندانی سرامیکی:
۱- حساسیت پس از ترمیم ۲- تغییر رنگ مارژینال ۳- شکستگی و ترک ۴- جدا شدن و ۵- سایش دندان های مقابل .
طرح درمان لمینیت دندانی سرامیکی:
انتظارات خود بیمار باید در اولین جلسه ملاقات لحاظ شود . بک عنصر کلیدی در مرحله ی تشخیص ، روشن نمودن خواسته های بیمار است . اگر درمرحله ی آغازین مشخص گردد که توقعات بیمار غیر واقعی است ، میتوان از پشیمانی آینده جلوگیری کرد . عدم موفقیت استتیک به اندازه ی درصد عدم موفقیت روکش ها در اثر شکست تکنیکی ، زیاد می باشد .
ارزیابی صورت در لمینیت سرامیکی یا لمینیت پرسلن:
زمانی که یک طرح درمان برای ترمیم دندان ها در ناحیه ای که زیبایی مد نظر است انجام میشود ، باید علاوه بر شکل و رنگ دندان ها، به شکل صورت ، لب ها ، خط لب فک بالا و پایین و رنگ پوست توجه گردد .
از دندان ها می توان برای برجسته نمودن یک خصوصیت و یا کم اهمیت کردن یک خصوصیت منفی صورت بیمار استفاده کرد . به عنوان مثال ، یک بیمار با صورت باریک ، ممکن است دندان های بلندتر و باریک تر را برای بیشتر جلوه دادن شکل صورت خود انتخاب کند .
و یا اینکه دندان های کوتاه تر و با زوایای گردتر را برای کم کردن باریکی صورت خود ترجیح دهد . همچنین مهم است که رنگ پوست بررسی گردد ، به ویژه اگر این احتمال وجود دارد که به مروز زمان تغییر کند . برای مثال ، اگر برای یک بیمار سفید پوست که اکنون رنگ پوست برنزه تیره دارد ونیر پرسنلی ساخته می شود قبل از انتخاب رنگ بایددر مورد دوره برنزه بودن بررسی انجام شود .
اگر رنگ برنزه گذاشت و رنگ پوست به درجه روشن تری بر می گردد ، تاثیر قابل توجه بر روی انتخاب رنگ ونیرپرسلن ایجاد خواهد شد . ونیرهایی که روشن و دارای ولیو بالایی در برابر پوست برنزه هستند ، زمانی که رنگ پوست روشن تر شود ، زردتر و با ولیو کمتری به نظر می آیند . تمام این پارامترها در طول فاز تشخیصی باید آگاهانه در نظر گرفته شوند تا نتایج عالی با ثبات به دست آیند .
ارزیابی لبخند درلمینیت سرامیکی یا لمینیت پرسلن:
بعد از اینکه خصوصیات صورت ارزیابی شدند ، باید به لبخند و جزئیات آن توجه کرد . در جلسه آغازین ، دندان پزشک یا متخصص پروتز دندانی باید توجه دقیق به ظاهر کلی دهان بیمار ، زمانی که بیمار صحبت می کند و زمانی که لب ها در حالت استراحت هستند ، داشته باشد .
عدم موفقیت در لمینیت سرامیکی یا لمینیت پرسلن:
شایع ترین علت عدم موفقیت ونیرهای چینی ، شکستگی آنهاست . مطالعات کلینیکی میزان شکست متوسطی در حدود ۵ – ۰% را به علت شکستگی پرسلن ونیر گزارش کرده اند . میزان عدم موفقیت های بالاتر ( ۷% تا ۱۴% ) در مواردی با اکلوژن نامناسب ، اعمال پارافانکشنال قابل توجه ، سطوح بزرگ باندینگ عاج و باند به ترمیم های موجود دیده شدند. این شکست ها به دلیل افزایش بار زیاد یا انقباض ناشی از پلیمریزاسیون به وجود می آیند . فاکتورهای کلیدی شامل تطابق سطح داخلی ترمیم سرامیک و میزان پرسلن غیر حمایت شونده می باشند ..
فاکتورهای موثر بر تصمیم گیری در مورد لمینیت سرامیکی یا لمینیت پرسلن :
دو تصویر شایع در مورد سرامیک های قدامی وجود دارد :
۱- استحکام مهم ترین فاکتور تصمیم گیری است .. ۲- روکش های تمام سرامیکی همیشه زیباتر هستند .
استحکام نباید به عنوان فاکتور اصلی در انتخاب سیستم روکش سرامیکی قدامی باشد .
اگر دندانپزشکان نباید به تنهایی بر اساس استحکام ترمیم های فلزی سرامیکی یا زیبایی سیستم های تمام سرامیکی تصمیم گیری کنند ، پس چه معیاری مناسب است ؟ زمانی که تقاضای زیبایی بالاست ، ونیر باند شونده به مینا اولین انتخاب است . مینای کافی باید وجود داشته باشد و بیمار نباید عادات پارافانکشنال بیش از حد متوسط داشته باشد . توافق عمومی بر این است که ونیرهای باند شونده و مینا قابل پیش بینی ترین ، زیباترین و مقاوم ترین ترمیم ها برای دندان های قدامی هستند .
اما ونیرها زمانی که حداقل دندان تراش خورده در میناست ، کنترااندیکاسیون دارند ، یک سطح باند شونده سالم برای استحکام و موفقیت ترمیم های پرسنلی لامینیت ضروری است . زمانی که ونیرها کنترااندیکاسیون دارند ، انتخاب سیسستم روکش قدامی سرامیکی صحیح ، حیاتی است . این انتخاب شامل سلسله مراتبی است که براساس اهداف زیبایی بیمار ، شرایط پیش از ترمیم دندان و نیروی تحمل شده توسط دندان می باشد .
سوالاتی باید هنگام انتخاب سیستم روکش سرامیکی صحیح پرسیده شوند ، شامل
۱- انتظارات زیبایی به ویژه دریک سوم جینجیوالی چه می باشند ؟ ۲- کیفیت سطح باند شونده چیست ؟ ۳- آیا بیمار میتلا به عادات پارافانکشنال می باشد ؟ اگر چنین است شدت آن چقدر است ؟
نیازهای زیبایی در پرسلن ونیر یا لامینیت
انتظارات بیمار باید قبل از شروع درمان مورد توجه قرار بگیرد . اگر محدودیت هایی در درمان وجود دارد ، باید قبل از هر چیز مورد بحث قرار گیرند . موم گذاری تشخیصی و تصویر برداری کامپیوتری می توانند در نشان دادن نتیجه نهایی ترمیم و ارتباط با بیمار موثر باشند . عواملی که بر انتخاب موارد از نظر زیبایی تاثیر گذارند ، شامل رنگ ساختارهای زیرین ( همانند کور و پست ، عاج تغییر رنگ یافته ، پایه رنگ ایمپلنت ) و اهمیت هماهنگی رنگ دریک سوم جینجیوالی می باشند . ونیرهای باند شونده به مینااز زیباترین و وابسته ترین ترمیم ها برای دندان های قدامی هستند .
پارافانکشن
پارافانکشن فعالیت طبیعی فیزیولوژیک عضلات اسکلتال به صورت ارادی است که رفتاری بدون اهداف فانکشنال ایجاد میکند و بالقوه آسیب رسان است . اگر به صورت دوره اتفاق بیفتد ، چون توسط سیستم لیمبیک کنترل می شود به سختی می توان آن را کنترل کرد و تغییر داد نیروی جونده انسان بر روی –دندان های قدامی به ندرت از ۲۰۰ نیوتن، که درتحمل اکثر روکش های سرامیکی قرار دارد ، فراتر می رود . نیروهای به وجود آمده در طی فعالیت پارافانکشنال روزانه ، دارای نیرو و زمان قابل توجهی برای تخریب سیستم های تمام سرامیکی هستند این مهم می تواند باعث شکست ناخوشایند و سریع گردد.
