ترمیم دندان یکی از روش هایی است که اغلب ما در طول زندگی خود حداقل یک بار آن را تجربه کرده ایم. زمانی که دندان دچار شکستگی، ترک خوردگی، پوسیدگی و … شده باشد، از ترمیم دندان استفاده می شود. ترمیم یک اصطلاح است که در دندانپزشکی همواره برای بازسازی دندان آسیب دیده و یا از بین رفته، استفاده می کنند. دندانپزشکان بر اساس وضعیت دندان، از انواع ترمیم های دهانی استفاده کرده و مشکل بیماران را رفع می کنند. برای این کار روش های مختلفی وجود دارد که پر کردن دندان، عصب کشی، بریج دندان و … از جمله مهم ترین آن ها می باشند که برخی از آن ها شامل روش های مستقیم و برخی دیگر شامل روش های غیر مستقیم هستند. اگر می خواهید که دندان خود را ترمیم کنید، بهتر است که ابتدا به صورت کامل با آن آشنا شوید و بدانید که ترمیم دندان چیست. برای آشنایی با ترمیم دندان، روش های آن، عوارض و مراقبت های پس از آن، در ادامه مقاله با ما همراه باشید. ما در ادامه هر آن چه که باید در رابطه با ترمیم دندان بدانید را برای شما عزیزان بیان خواهیم کرد.
[lwptoc]
ترمیم دندان چیست و چه زمانی دندان نیاز به ترمیم دارد؟
همان طور که از نام آن پیدا است، به هر کاری که برای بهبود وضعیت دندان انجام شود، ترمیم دندان (tooth restoration)گفته می شود. در واقع، tooth restoration برای رفع پوسیدگی دندان، برای رفع ترک خوردگی یا شکستگی، برای افزایش زیبایی و …. کاربرد دارد. لازم به ذکر است تا بدانید که هر یک از موارد بیان شده از طریق روشی متفاوت، درمان می شوند. به عبارتی دیگر می توانیم بیان کنیم که ترمیم دندان روش های مختلفی دارد که هر کدام از آن ها برای رفع مشکلی، مورد استفاده قرار می گیرند.
برخی از افراد فکر می کنند که هر زمان که بخواهند می توانند از طریق آن ها دندان های خود را درمان کنند. این تفکر نادرست است؛ زیرا، درمان دندان ها از طریق این روش ها فقط با تشخیص دندانپزشک انجام می شود. اگر او تشخیص دهد، می توان دندان را از طریق این روش ها ترمیم کرد. برای این کار دندانپزشک، به معاینه ظاهری پرداخته و وضعیت دندان ها را بررسی می کند. اما گاهی اوقات برای این کار باید از تصویربرداری با اشعه ایکس نیز کمک بگیرد. در اغلب اوقات زمانی که دندان دچار پوسیدگی در ریشه شده باشد از تصویربرداری با اشعه ایکس استفاده می شود.
مزایا و عوارض ترمیم دندان
ترمیم دندان نیز همانند سایر اقداماتی که بر روی دندان ها انجام می شود، دارای مزیت ها و عوارضی است. هر یک از شما عزیزان پیش از انجام روش های ترمیم دندان، بهتر است که ابتدا با این مزایا و عوارض به خوبی آشنا شوید. مزیت ها و معایب انواع روش های ترمیم دندان، شامل موارد زیر می باشند:
مزیت ترمیم دندان چیست؟
- یکی از اصلی ترین مزیت های ترمیم دندان، بازیابی توانایی جوییدن است. زیرا، زمانی که دندان دچار مشکلی است، جوییدن یک عمل سخت و پیچیده می باشد.
- یکی دیگر از مزیت های ترمیم دندان، از بین بردن درد در ناحیه دندان و فک است.
- مرتب سازی ظاهری و افزایش زیبایی ظاهری دندان ها نیز از جمله مهم ترین مزایای ترمیم دندان می باشد.
- بهبود سلامتی و بهداشت دندان ها هم یکی دیگر از مزیت ترمیم دندان است.
عوارض ترمیم دندان چیست؟
لازم به ذکر است تا بدانید که ترمیم کردن دندان عوارض زیاد و حادی ندارد. اما، اگر این کار را توسط افرادی که تخصص کافی ندارند انجام دهید، ممکن است دچار عفونت و یا خون ریزی شوید. علاوه بر این، ممکن است که روکش دندان شما شل شده و پس از مدتی از دهان شما خارج شود که این کار هم دردناک و هم هزینه بر می باشد. همچنین، یکی دیگر از مهم ترین عوارضی که ممکن است برای شما رخ دهد، زخمی شدن دهان و یا ایجاد آسیب به سایر دندان های شما باشد. لذا، برای جلوگیری از بروز این عوارض، بهتر است که حتما به نزد دندانپزشکانی بروید که تخصص و تجربه کافی در این زمینه دارند.
روش های ترمیم دندانی
هم اکنون که به طور کامل با ترمیم دندان آشنا شدید، ممکن است سوال کنید که چند نوع ترمیم داریم؟ در پاسخ به سوال شما عزیزان باید بیان کنیم که به طور کلی ترمیم های دندان به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می شوند که هر یک از آن ها به دسته های مختلفی تقسیم می گردند. تعدادی از روش های مستقیم و غیر مستقیم ترمیم دندان، شامل موارد زیر می باشند:
ترمیم دندان از طریق پر کردن آن (filling teeth)
پر کردن دندان یکی از روش هایی است که به صورت مستقیم دندان را ترمیم کرده و مشکلات آن را برطرف می کند. در اغلب اوقات از این روش برای دندان هایی استفاده می شود که دچار شکستگی شده و زیبایی خود را از دست داده اند. برای پر کردن دندان، از موادی همچون: آمالگام، پر کننده های کامپوزیتی و گلاس آینومر استفاده می کنند. در واقع، تمامی این مواد دندان را هم از نظر ظاهری زیباتر کرده و هم آن را مستحکم می کنند. لازم به ذکر است تا بدانید که پر کردن دندان یکی از روش های محافظه کارانه محسوب شده و مواد به کار گرفته شده در آن، از پوسیدگی دندان جلوگیری می کنند.
ترمیم دندان از طریق باندینگ
شاید تا به حال نام باندینگ را نشنیده باشید و ندانید که چیست. باندینگ یکی دیگر از روش های ترمیم دندان است که در دسته بندی نوع اول یعنی در روش های مستقیم قرار می گیرد. این روش اغلب برای دندان هایی که ترک خورده و یا شکاف دارند، کاربرد گسترده ای دارد. در این روش، از موادی استفاده می شود که به صورت بتونه در شکاف دندان ها و ترک خوردگی آن ها قرار گرفته و آن ها را ترمیم کنند. اغلب افراد این روش را نسبت به سایر روش های مستقیم ترجیح می دهند که علت آن، کم هزینه بودن باندینگ می باشد.
عصب کشی
یکی دیگر از انواع ترمیم های دهانی به صورت مستقیم، درمان ریشه یا عصب کشی است که اغلب اوقات برای از بین بردن پوسیدگی های ریشه دندان از آن استفاده می شود. این روش، زمانی کاربرد دارد که نتوان پوسیدگی را از طریق پر کردن برطرف کرد. بسیاری از افراد با شنیدن نام عصب کشی می ترسند و فکر می کنند که این روش درد دارد که این تفکر کاملا نادرست است. زیرا، امروزه از مواد بی حسی استفاده شده و هیچ یک از بیماران در حین عصب کشی دردی را حس نمی کنند.
بریج یا پل دندان
همان طور که در بخش های پیشین بیان کردیم، علاوه بر روش های مستقیم، ترمیم دندان به روش غیرمستقیم نیز انجام می شود که یکی از رایج ترین آن ها، بریج یا پل دندان است. این روش، اغلب اوقات برای دندان هایی انجام می شود که یا به طور کامل از دست رفته اند و یا آسیب زیادی دیده اند و نمی توان از طریق روش های قبلی آن ها را بیان کرد. علاوه بر این، از پل یا بریج دندان زمانی استفاده می شود که دو یا چند دندان به هم چسبیده دچار مشکل جدی شده باشند.
تاج یا روکش دندان
روکش دندان یا تاج گذاری آن نیز یکی دیگر از روش های غیر مستقیم است که از طریق آن دندان از دست رفته، ترمیم می شود. تفاوت اصلی این روش با روش قبلی، در تعداد دندان های آسیب دیده است. در پل یا بریج باید تعداد دندان های آسیب دیده بیشتر از دو تا باشند اما در تاج یا همان روکش، باید تنها یک دندان آسیب دیده باشد. لازم به ذکر است تا بدانید که علاوه بر دندان از دست رفته، این روش ترمیمی برای افزایش زیبایی، جایگزین کردن روش پر کردن و … نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
ایمپلنت دندان
ایمپلنت به نوعی کاشت دندان محسوب می شود که جایگزین دندان از دست رفته می باشد. ایمپلنت دندان نیز یکی دیگر از روش های غیرمستقیم درمان و ترمیم دندان است که هزینه آن نسبت به تمامی روش های ترمیمی، بیشتر می باشد. اما، در مقابل، طول عمر و ماندگاری آن نیز بیشتر از سایرین است. ایمپلنت دارای انواع مختلفی است که بنا به تشخیص پزشک، هر یک از آن ها انتخاب شده و به کار گرفته می شوند.
دندان های مصنوعی
استفاده از دندانهای مصنوعی نیز به نوعی ترمیم تلقی می شوند و برای دندان های از دست رفته جایگزین می باشند. این روش اغلب برای افرادی است که تعداد زیادی از دندان های خود را از دست داده و صحبت کردن و یا غذا خوردن برای آن ها دشوار شده است. دندان های مصنوعی نیز انواع مختلفی دارند که بر اساس نیاز هر یک از افراد، دندانپزشکان از آن ها استفاده می کنند. دندان های مصنوعی کامل و جزئی، ثابت و متحرک، پشتیبان ایمپلنت و … از جمله مهم ترین نوع دندان های مصنوعی می باشند.
آیا ترمیم دندان درد دارد؟
برخلاف تفکر عموم افراد، انواع ترمیم دندان درد ندارند؛ زیرا، پیش از آغاز کار با هر یک از روش ها، دندانپزشکان از مواد بی حسی استفاده می کنند. همین امر موجب می شود تا افراد درد را در ناحیه دهان حس نکنند. اما، پس از بین رفتن اثر بی حسی و پس از اتمام کار، ممکن است کمی درد را حس نمایند. به یاد داشته باشید که هرگز اثر مواد بی حسی در حین انجام کار از بین نمی رود و تا به حال چنین موردی گزارش نشده است.
هزینه انواع ترمیم های دندانی چقدر است؟
هم اکنون که به طور کامل با انواع ترمیمهای دندانی آشنا شدید، ممکن است سوال کنید که هزینه انواع روش های ترمیم‌دندان چقدر است؟ در پاسخ به این سوال شما عزیزان باید بیان کنیم که ما هم اکنون نمی توانیم یک قیمت واحد را برای تمامی روش ها بیان کنیم. زیرا، هر یک از آن ها بسته به نوع و میزان خرابی هر دندان انتخاب می شوند و هزینه آن ها به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل گاهی اوقات سبب افزایش هزینه و گاهی اوقات نیز سبب کاهش هزینه ترمیم دندان می شوند. برخی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر قیمت انواع ترمیم دندان، شامل موارد زیر می باشند:
- روش ترمیم دندان
- کلینیکی که در آن ترمیم دندان انجام شده
- دستمزد دندانپزشکی که ترمیم‌دندان را انجام داده
- موادی که به کار گرفته شده
- استان و شهری که در آن ترمیمِ دندان انجام شده
طرح درمان مناسب ترمیمهای دندانی از لحاظ شاخص مکانیکال
در انتخاب مواد ترمیمی و طرح درمان در بازسازی دندانهای تک واحدی باید معیارهای زیر مد نظر قرار گیرد:
۱-استحکام مواد ترمیمی در مقابل فشارهای داخل دهانی در طولانی مدت
۲-حفظ نسج باقی‌مانده در مقابل نیروهای افقی و عمودی
۳- حفط دندان ترمیم شده در طولانی مدت
۴- نزدیکی ضرایب انبساط حرارتی با نسج دندان
طرح درمان مناسب ترمیمهای دندانی از لحاظ شاخصهای بیولوژیک
درخصوص شاخصهای بیولوژیک در انتخاب مواد ترمیمی و طرح درمان موارد زیر را باید مد نظر قرار داد.
۱-عدم وجود سمیت در انتخاب مواد
۲-عدم ایجاد حساسیت در نسوج بافت نرم
۳-عدم وجود رنگ دهی در نسج نرم
۴-عدم چسبندگی میکروبها به مواد ترمیمی
۵-انتقال حرارتی پایین
۶-وجود سازگاری نسجی
۷-امکان پالیش کردن
طرح درمان مناسب ترمیمهای دندانی از لحاظ شاخصهای زیبایی
یکی از مهمترین عوامل انتخاب مواد ترمیمی و طرح درمان شاخصههای زیبایی است. این شاخص برای بیماران بسیار حایز اهمیت است، بنابراین توجه به موارد زیر بسیار ضروری است.
۱-توجه به ناحیه درمان
۲-تطابق بین رنگ‌دندان و ماده ترمیمی
۳- ثبات رنگ ماده ترمیمی در محیط دهان
۴-عدم رنگ پذیری از سایر مواد
۵- قابلیت فرم دهی
در صورتی که میزان تخریب دندانی کم باشد می توان از آمالگام یا کامپوزیت برای ترمیمهای داخل تاجی استفاده کرد ولی اگر میزان تخریب دندانی بیشتر باشد می توان از ترمیمهای ریختگی فلزی یا سرامیک استفاده کرد. ترمیمهای سرامیکی انتخاب اول از لحاظ زیبایی می باشد بخصوص در نواحی دندانهای پیشین.یکی دیگر از خصوصیات مهم مواد ترمیمی همانطور که ذکر شد خواص بیولوژیک و جلوگیری از چسبندگی میکرو ارگانیسمها به مواد ترمیمی است. فاکتور مهم دیگر در انتخاب ماده ترمیمی ملاحظات مالی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
ترمیمهای داخل تاجی
یکی از مواد ترمیمی مورد استفاده آمالگام می باشد که به وفور مورد استفاده قرار میگیرد. از معایب آمالگام رنگ نامطلوب و گروژن آن است. از دیگر مواد ترمیمی مورد استفاده کامپوزیت دندان است که از لحاظ رنگ و فرم مورد قبول بیماران است فقط مشکل کامپوزیت انبساط این ماده بعد از پلی مریزاسیون است که باعث می شود عود پوسیدگی در زیر این مواد ترمیمی است. گلاس آینومر دیگر ماده ترمیمی مورد استفاده در دندانپزشکی است ولی گیر و استحکام آن کمتر از آمالگام و کامپوزیت است و فقط باید در ترمیمهای کوچک استفاده گردد.
مراقبت های بعد از ترمیم دندان
هر یک از شما عزیزان پس از ترمیم دندان باید به نحوی از آن مراقبت کند تا در آینده دچار مشکلات دیگری نشود. در واقع، شما عزیزان با انجام این مراقبت ها از بروز عوارض جلوگیری می کنید. تعدادی از مهم ترین مراقبت های پس از انجام ترمیمِ دندان، به شرح زیر می باشند:
- حتما پس از ترمیمِ دندان با هر یک از روش ها، بهداشت دهان و دندان خود را حفظ کنید. برای این کار، می توانید از انواع دهانشویه
- ، مسواک، نخ دندان، خلال دندان و … با دقت استفاده کنید. فراموش نکنید که نخ دندان و خلال دندان را به آرامی استفاده کنید.
- پس از اتمام ترمیم دندان از طریق هر یک از روش های بیان شده، شما باید مسکن استفاده کنید. فراموش نکنید که نباید دارویی جز داروی تجویز شده خود مصرف کنید. در غیر این صورت، ممکن است دندان شما دچار مشکلاتی جدی شود.
- اگر دندان شما را با کمک مواد کامپوزیتی ترمیم‌کرده باشند، باید ۳ یا ۴ روز مواد خوراکی مانند: نوشابه، قهوه، نسکافه، پفک و …. را میل نکنید. زیرا، در این صورت رنگ دندان شما تیره خواهد شد.
- تا مدت ها پس از ترمیم از جوییدن مواد غذایی سفت و فشار آوردن به دندانهای خود جدا خودداری کنید. در این صورت ممکن است دچار مشکلات جدید و حادی شوید.
- حتما به صورت مرتب و هر شش ماه یکبار برای معاینه به نزد پزشک خود بروید.
- مصرف هر گونه دخانیات و الکل را حداقل تا ۶ ماه قطع کرده و یا به صورت کامل ترک کنید. زیرا، نوشیدنی های الکلی و دخانیات عامل اصلی مخرب دندان ها می باشند.
به یاد داشته باشید که برای انجام این کار حتما نزد یک پزشک متخصص رفته و هر یک از روش های ترمیم را توسط او انجام دهید. در این صورت، هم موجب زیبایی و استحکام دندان های خود می شوید و هم از بروز عوارض بین شده، پیشگیری می کنید. علاوه بر این، فراموش نکنید که برای افزایش ماندگاری ترمیم دندان های خود، حتما مراقبت های ذکر شده در مقاله را رعایت کنید.
مطب تخصصی دندانپزشکی پاسداران با ارائه درمان‌های ترمیمی و زیبایی، لامینیت، عصب‌کشی(اندو)، جراحی لثه، جراحی دندان عقل، جراحی ضایعات و کیست‌های دندانی(اپیکو)، جرمگیری و بورساژ دندانی، سفید کردن دندانها (بلیچینگ)با لیزر و… در خدمت شما است، چنانچه قصد انجام ایمپلنت را دارید برای دریافت نوبت با شماره های موجود در سایت تماس بگیرید.
- ترمیمهای داخل تاجی چیست؟
- طرح درمان مناسب ترمیمهای دندانی از لحاظ شاخصهای زیبایی
